VAB maakte vorige week de resultaten bekend van een onderzoek over de kost van publieke laadpalen voor elektrische auto’s. Het onderzoek en de conclusies zorgden voor zure oprispingen bij Bart Massin van Stroohm, een bedrijf gespecialiseerd in elektrische mobiliteit. Los van zijn activiteiten voor Stroohm is Bart Massin al jaren voorvechter van de elektrische auto. De redactie van FLEET.be bracht Maarten Matienko, woordvoerder VAB, en Bart Massin samen tijdens het Autosalon op de stand van Jaguar Land Rover om te zien hoe diep het water is tussen beiden.
Maarten Matienko, wat was eigenlijk het opzet van dit onderzoek?
Maarten Matienko: Dit onderzoek is gevoerd vanuit het standpunt van de consument: een aantal cases van gezinnen die al een elektrische wagen hebben of op het punt staan van er een te kopen. Veel van die gebruikers en potentiële nieuwe gebruikers hebben toch behoorlijk wat vragen over elektrisch rijden, onder andere over de kost. Daar proberen we met dit onderzoek een antwoord op te geven. We hebben ons geconcentreerd op drie punten: de kostprijs van het laden, de laadsnelheid en waar kan je best laden en ten derde de transparantie van de kost van het laden. Dit was zeker geen onderzoek tegen de elektrische auto, integendeel we willen de consument correct informeren zodat hij een gefundeerde beslissing kan nemen als hij een elektrische auto overweegt. Want de eerste bestuurders van elektrische auto’s moeten positieve ambassadeurs zijn zodat hun ervaringen ook anderen kunnen aanmoedigen om de overstap te maken. Maar je kan niet ontkennen dat er toch nog wat issues zijn. Zoals de kost van publieke laadpalen, de laadtijden en ook de transparantie van de prijzen aan de laadpalen.
Bart Massin, u was niet tevreden met dit onderzoek. Trekt u de testresultaten in twijfel?
Bart Massin: Wij hebben tientallen reacties gehad van mensen die toch geschrokken waren van de negatieve toon van de studie: te duur, te weinig aanbod van elektrische auto’s, lange laadtijden. Het is een communicatiestijl die een alternatief als de elektrische auto vandaag echt wel kan missen. Vooral omdat ze niet strookt met de praktijk. Je kan wel gaan meten aan de duurste snelle laadpaal van het land maar die wordt bijna nooit gebruikt omdat de bestuurder van een elektrische auto in de praktijk bijna altijd thuis of op kantoor laadt. Op dat vlak vind ik dat een beetje een non-discussie. Het positieve, zoals bijvoorbeeld de nuluitstoot komt te weinig aan bod.
Nochtans, als je kijkt naar de cijfers in de studie dan komt de elektrische auto er wel als de goedkoopste uit als je thuis of op het werk kan laden …
Bart Massin: Dat klopt, alleen hebben zowat alle media het negatieve onthouden en dat in de kijker gezet. Ik heb dus niet zozeer problemen met het onderzoek an sich, maar eerder met de communicatie daarrond. 1 op de 2 Belgische bestuurders kan thuis laden en dat is vandaag 50% goedkoper dan benzine of diesel. Idem dito voor de gewone publieke laadpalen, dus niet de snellaadpalen. Wie op het werk kan laden is doorgaans nog goedkoper af. Dat is toch een belangrijke nuance die ik mis in de communicatie. Er staan ongeveer 50 snelllaadpalen in België, die meestal gebruikt worden als noodoplossing. En die zijn inderdaad duur. Maar het is jammer dat daar de nadruk op gelegd wordt en niet op de besparing die je – ook als particulier – realiseert bij alle andere vormen van laden.
Maarten Matienko: We zijn het erover eens dat thuis laden en op het werk veruit het voordeligst is. Maar een particuliere klant geeft de convenience van een eenvoudige tankbeurt op voor een heel anders scenario wanneer hij voor elektrisch kiest. En hij staat voor heel wat vragen: hoe lang duurt dat laden? Waar kan ik het voordeligst laden? Hoe weet ik vooraf wat laden mij kost aan een laadpaal én thuis? Wat zal de restwaarde zijn van mijn elektrische wagen binnen een paar jaar als de batterijtechnologie geëvolueerd is? Eén van onze belangrijkste conclusies was dan ook: als bedrijfswagen is de elektrische wagen een goede keuze op voorwaarde dat je die werknemer ook omkadert met laadinfrastructuur thuis en op het werk. En die omkadering is er momenteel nog niet voor particuliere klanten. Wat dat betreft, blijf ik bij mijn standpunt. De Vlaamse regering wil de particuliere klant aanmoedigen om elektrisch te kopen, wij bij VAB zijn ervan overtuigd dat de doorbraak er eerder zal komen via de bedrijven. Zij hebben veel meer instrumenten om dat correct te omkaderen, zowel vanuit logistiek oogpunt als fiscaal. Dat zal ook maturiteit brengen in een nieuwe markt waar dan later de particulier ook zal van profiteren. Bijvoorbeeld door recente elektrische wagens die uit leasing op de tweedehandsmarkt komen.
Als bedrijfswagen is de elektrische wagen een goede keuze op voorwaarde dat je die werknemer ook omkadert met laadinfrastructuur thuis en op het werk – Maarten Matienko
Is elektrisch rijden vandaag al voordeliger dan een auto met een verbrandingsmotor, ook als je de hogere aankoopprijs van de auto mee in rekening neemt?
Bart Massin: Ja – en dat zal voor velen als een verrassing klinken – vooral de veelrijders kunnen er hun voordeel mee doen. De autonomie van elektrische auto’s neemt snel toe en dat proces zal zich in de toekomst alleen maar versnellen. Als je een verbruikskost hebt van 2 euro per 100 km met een elektrische wagen en je vergelijkt die met 7 à 8 euro bij een brandstofwagen, dan komt er een bepaald moment een break even en wordt de TCO van die elektrische wagen voordeliger. Om u een idee te geven: er wordt momenteel gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuw type solid state batterij en eens die mainstream wordt, dan gaan we vlot naar een autonomie van 1.000 km. Het argument dat veelrijders best voor een diesel kunnen kiezen, zal dan ook niet meer opgaan. En dan heb ik het zelfs nog niet over het feit dat elektrische wagens veel minder onderhoud nodig hebben dan hun tegenhangers met verbrandingsmotoren. De elektrische wagen kan qua TCO – ook vandaag al – een positief rapport voorleggen.
Elektrisch rijden is eigenlijk ideaal voor veelrijders. Zij doen er het meeste voordeel mee – Bart Massin
Maar is dat ook al het geval voor de particulier?
Bart Massin: Ik ga niet ontkennen dat de aankoop van een elektrische wagen vandaag altijd duurder zal zijn dan een equivalent met een verbrandingsmotor. Maar ook voor particulieren zijn er terugverdieneffecten. Bijvoorbeeld mensen met zonnepanelen die overcapaciteit hebben. Die rijden dus gratis hé! Opnieuw: het is een debat dat nuance vraagt. Ik ben dus niet akkoord met de stelling dat de particulier er vandaag geen belang bij heeft om voor elektrisch te kiezen.
Wat met de transparantie van de publieke laadpalen? Dat kan toch beter …
Maarten Matienko: Dat is ons ook opgevallen tijdens het onderzoek. Je komt aan een laadpaal maar je hebt er het raden naar hoeveel het kost om te laden. Ook hier ontbreekt de convenience die de consument wel heeft bij een gewone tankbeurt, waar de literprijzen gewoon geafficheerd staan. Bovendien heb ik facturen gezien waarbij de rotatiekost (nvdr: de kost die extra wordt aangerekend wanneer je wagen volgeladen is en je auto toch aan een laadpaal blijft staan) hoger is dan de laadkost zelf. Dat zijn extra drempels voor de consument.
Bart Massin: “Op het vlak van infrastructuur is nog werk aan de winkel. Om te beginnen met de affichage van snellaadpalen langs tankstations aan de snelweg. Die is er niet, net zomin als de prijs van het laden of de laadsnelheid op de laadpaal. Je kan dat wel weten via een app maar ik ben akkoord dat de prijs op de laadpaal geafficheerd zou moeten staan. Toegegeven: dat kan beter.
Maarten Matienko: “Inderdaad en dat is maar één aspect. Elektrische wagens maken momenteel 2% uit van het totale wagenpark in België. De ambitie is 7,5% tegen 2020. De consument zal gefaciliteerd en verleid moeten worden. En dat vraagt een totaalaanpak: laadinfrastructuur, een duidelijke fiscale regelgeving, stroomvoorziening, gebruiksgemak voor de consument, transparantie, etc. Er zijn nog heel wat obstakels en die moeten zo snel mogelijk uit de weg geruimd worden.
Eén van de zaken die naar voor kwamen uit het onderzoek, was dat publieke laadpalen niet altijd het laadvermogen leveren die ze beloven. Hoe kan dat?
Maarten Matienko: “Inderdaad, zo hebben wij metingen gedaan waarbij een laadpaal met twee laadpunten 22 kW levert als er één wagen laadt en 11 kW als er twee wagens laden. Ook stroomvoorziening is dus een issue. Daarom vinden wij het belangrijk om dat aan te kaarten, net om de elektrische wagen alle kansen te geven om door te breken. We moeten absoluut voorkomen dat consumenten teleurgesteld zijn in hun elektrische wagen en er zich van afkeren. Dat is ook de reden waarom wij dergelijke praktijkstudies doen. Dus niet om de elektrische wagen aan te vallen, maar net om hem alle kansen te geven. En dat doe je door de zaken in de praktijk te testen.
Bart Massin: “Veel mensen weten dat niet, maar laadpalen zijn geen domme contactdozen maar hebben software die ze intelligent en onderling geconnecteerd maken, zodat ze het laadvermogen onderling kunnen verdelen. Ik kan met stelligheid zeggen dat alle laadpalen wel degelijk hun maximaal laadvermogen kunnen geven maar het is altijd de combinatie van wagen en laadpaal of zelfs laadkabel die er tussen zit. Dat verklaart die verschillen.
Je komt aan een laadpaal maar je hebt er het raden naar hoeveel het kost om te laden. Hier ontbreekt de convenience die de consument wel heeft bij een gewone tankbeurt – Maarten Matienko
Op de redactie van FLEET.be testen wij regelmatig elektrische auto’s en het gebeurt frequent dat we een laadkaart meekrijgen die dan alleen werkt bij bepaalde laadpalen en andere weer niet. Is dat ook geen issue?
Bart Massin: “Dat was meer een issue in het verleden dan vandaag. Er zijn steeds meer roamingakkoorden tussen de verschillende aanbieders en “generieke” kaarten die 99% van de markt afdekken. Via apps weet je vooraf waar je met welke laadkaarten terecht kan, of die laadpaal vrij is, hoeveel vermogen die kan leveren, etc. Het is nieuwe technologie en een andere ervaring dan een gewone tankkaart maar ik zie dat niet als een drempel. Zowat iedereen heeft vandaag een smartphone, zo moeilijk is dat allemaal niet.
Laatste vraag: volstaat het aanbod van betaalbare elektrische wagens vandaag om de consument over de streep te trekken?
Bart Massin: Het gaat nu toch wel heel hard hoor. Constructeurs hebben ook geen andere keuze dan voor elektrificatie te kiezen in het licht van de strenge CO2-doelstellingen die er aankomen. Binnen dit en twee jaar gaan we heel wat sedans en compacte SUV’s bijkomen. En dankzij de beter wordende batterijtechnologie wordt autonomie een non-issue. Maar ook vandaag is het aanbod al ruimer dan een jaar geleden. Als je vergelijkt met een markt zoals China, dan zijn we in Europa inderdaad wat later uit de startblokken geschoten, maar die inhaalbeweging is volop bezig. En naarmate het volume toeneemt, zullen ook de prijzen dalen. En wie nog nooit elektrisch gereden heeft, kan ik alleen maar een testrit aanraden. Het is een fantastische rijervaring: snel, stil én met nuluitstoot!
Het volledige debat kan je lezen in de volgende editie van FLEET, die eind maart verschijnt. Abonneer je hier gratis op het magazine!
#Auto #Mobiliteit